Większość dzieci w sposób naturalny wyrasta z alergii na białko mleka krowiego wraz z ukończeniem 3-5 lat. Nutramigen LGG Complete może pomóc dzieciom w naturalnym nabyciu tolerancji na białka mleka krowiego. Po 12 miesiącach stosowania Nutramigenu LGG Complete 79% badanych dzieci z alergią na mleko uzyskało tolerancję na białka Alergia na mleko i produkty mleczne, mimo że występuje częściej u noworodków i dzieci, to jest możliwa także u osób dorosłych. Jedynym sposobem przeciwdziałania wystąpieniu objawów jest ścisła dieta bez białka mleka krowiego. W przeciwieństwie do nietolerancji laktozy nie wystarczy tutaj wprowadzenie produktów fermentowanych Mnóstwo badań naukowych potwierdza, że spożywanie nabiału wpływa korzystnie na zdrowie [14,15,16]. Zatem jeśli nie dotyczy Cię alergia na białka mleka, bez obaw jedz produkty z tej grupy, na zdrowie! Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej zaleca, aby w diecie znajdowały się 2 porcje produktów mlecznych dziennie [14]. Skaza białkowa u dorosłych dotyczy nietolerancji białka. Częściej występuje u dzieci, jednak osoby dorosłe również są na nią narażone. Z tego względu warto sprawdzić, jakich produktów unikać, by nie pojawiały się nieprzyjemne objawy nietolerancji. Sprawdzamy, jak wygląda dieta eliminacyjna oraz czym się charakteryzuje. . Fotolia Jeśli dziecko jest uczulone na mleko krowie, nie tylko nie może pić mleka, ale też jeść serów, jogurtów, masła. Ale białka mleka mogą być też w nadziewanych bułkach, pizzy, a nawet w kiełbasie. Zobacz listę produktów, których twoje dziecko nie może jeść. Często dziecko nie pije mleka, nie je jogurtów, serów, a i tak ma wysypkę, bóle brzucha i inne objawy alergii pokarmowej. Rodzice wykluczają z jego diety kolejne produkty: jajka, ryby, pomarańcze, truskawki, ale to wcale nie pomaga, a w dodatku dieta dziecka staje się coraz bardziej uboga. Powód: rodzice niechcący podają dziecku produkty zawierające mleko krowie lub białko mleka krowiego. Gdzie jest mleko: szukaj produktów z mlekiem Białka mleka znajdują się nie tylko w mleku, ale też we wszystkich produktach mlecznych: twarogu, śmietance, serwatce, maślance, jogurcie, kefirze, napojach mlecznych, maśle. Mleko znajduje się też w wielu produktach gotowych, dlatego trzeba dokładnie czytać etykiety, sprawdzając, co znajduje się w środku: czy nie ma tam uczulających białek mleka. Mleko (lub białka krowiego mleka) są często dodawane do produktów gotowych, takich jak: budyń owsianka nadziewane bułki, ciasta, chleby makarony, solone przekąski wyroby cukiernicze ze śmietaną pizza czekolada, czekoladowe wyroby cukiernicze kiełbasy i wędliny zupki z proszku ciastka, herbatniki ciasta pakowane lody kremy czekoladowe pierogi Czytaj też: Prof. Maciej Kaczmarski wyjaśnia, jak rozpoznać alergię pokarmową i jak ją leczyć Sprawdzaj etykiety Zawsze czytaj etykiety, sprawdzaj skład produktów gotowych, które kupujesz dla dziecka. Wydrukuj listę produktów, których twoje dziecko nie może jeść, jeśli ma alergię na białko mleka krowiego: Mleko, gluten, jajka, ryby: 4 najczęstsze alergeny. Sprawdź, czego dziecko nie może jeszcze jeść Mleko, jajka, orzeszki, ryby, gluten: to główni wrogowie alergika. Problem polega na tym, że często są oni ukryci tam, gdzie w ogóle się ich nie spodziewasz! I jak tu skutecznie walczyć z uczuleniem u malca?! Dzieciom najczęściej dokucza alergia pokarmowa. To dosyć złośliwe zrządzenie losu, bo przecież dziecko szybko rośnie i potrzebuje do zdrowego rozwoju wielu składników odżywczych. Zadanie dla rodziców małego alergika: rozpoznać WSZYSTKIE zakazane produkty i poznać ich zastępców. Główny wróg: mleko Niestety, to właśnie mleko, w którym jest mnóstwo tak potrzebnego dziecku wapnia , jest najczęstszym alergenem. Białka krowiego mleka są częstszą przyczyną alergii niż wszystko inne razem wzięte. Właśnie dlatego, jeśli lekarz będzie podejrzewać u twojego dziecka uczulenie, zaleci na początek wycofanie mleka z diety. Co naprawdę uczula? Oczywiście nie całe mleko, tylko zawarte w nim białka – kazeinowe i serwatkowe. Z tego powodu w tzw. mieszankach leczniczych dla alergików rozbija się cząsteczki białka na mniejsze kawałeczki, które nie powodują uczuleń. Białko jest nie tylko w mleku (ok. 3,5 proc.), ale też w maśle (ok. 0,5 proc., dlatego niektórzy alergicy mogą je jeść), w twarogach, żółtych serach. Gdy lekarz postawi diagnozę, że dziecko jest uczulone na mleko krowie, karmiąca mama nie może pić mleka i jeść żadnych produktów mlecznych. Gdy dziecko jest karmione butelką, nie może dostawać mleka modyfikowanego, tylko specjalną hydrolizowaną mieszankę . Jednak dziecko czasem reaguje alergią także na hydrolizaty. Lekarz wtedy zleci mu specjalny preparat zawierający mieszaninę aminokwasów (tzw. mieszankę elementarną). Uwaga: Dziecko może się uczulić na mleko kozie, owcze, soję, a także na wołowinę i cielęcinę. Bądź detektywem. Białka mleka krowiego znajdują się także w innych produktach. Nie podawaj dziecku też: masła, margaryn, kremów deserowych w proszku, lodów, herbatników, gofrów, wafli, krakersów, pączków, napoleonek, czekolady mlecznej, krówek i toffi, napojów kakaowych w proszku, zupek i sosów z proszku, pieczywa żytniego,... 3 najczęstsze alergeny pokarmowe: mleko, gluten, jajka Jeśli masz alergię lub ma ją także twój mąż, ryzyko, że wasze dziecko również będzie alergikiem, jest dość duże. Jednak nie przejmuj się, bo alergia pokarmowa u małych dzieci mija, zwykle do 3–5. roku życia. Jedno jest pewne – nie musisz nic robić na zapas. Alergikom należy rozszerzać dietę tak jak zdrowym dzieciom. Dopiero gdy okaże się, że dziecko ma alergię na jakiś produkt, wyłącza się go z diety. Aby to sprawdzić, nowości wprowadzaj pojedynczo, co kilka dni, i obserwuj dziecko. Gdy okaże się, że dziecko ma reakcję alergiczną na jakiś produkt, zacznij przygotowywać dania bez niego – to jedyny sposób leczenia alergii pokarmowej . Kiedy już wiesz, że twoje dziecko nie może pić mleka, jeść jajek czy produktów z glutenem (to najczęstsze uczulenia u małych dzieci), możesz odetchnąć z ulgą. Teraz wiesz, co masz robić. 1. Mleko krowie Choć mleko zawiera tak potrzebne dzieciom białko i wapń, jest najczęstszą przyczyną uczuleń pokarmowych . W pierwszym roku życia dzieci powinny pić mleko mamy lub modyfikowane dostosowane do wieku. Objawem uczulenia na białka mleka krowiego jest wysypka, biegunka, obfite ulewanie , bóle brzuszka. W przypadku alergii na mleko trzeba też unikać w diecie masła, jogurtu, kefiru, maślanki. Kiedy wprowadzać mleko krowie do diety? Pod koniec pierwszego roku życia (w 11. miesiącu spróbuj podać przetwory mleczne: jogurt, kefir, maślankę, zsiadłe mleko). Czym zastąpić mleko w diecie? Dzieci uczulone na białka mleka krowiego powinny pić mieszanki lecznicze , w których białka są rozłożone na drobniejsze cząsteczki o znikomych lub niemal żadnych właściwościach uczulających . Dzieci w pierwszym roku życia nie powinny dostawać mieszanek sojowych – okazało się, że białka soi są nawet silniejszym alergenem niż białka mleka krowiego. Zamiast masła możesz używać masła klarowanego (rozpuść masło na małym ogniu, zbieraj szumowiny – białka mleka opadną na dno, a na górze zbierze się czysty tłuszcz; przelej go do słoika, wstaw do lodówki), miękkiej margaryny bezmlecznej lub oliwy z oliwek (wlej... Alergia ukryta w jedzeniu Mleko, jajka, ryby, gluten: to główni wrogowie alergika. Często są oni ukryci tam, gdzie się ich nie spodziewasz! Jak karmić małego alergika, by uniknął kłopotów? Najmłodsze dzieci najczęściej mają alergię pokarmową i przez to nie mogą jeść niektórych produktów. Tymczasem dziecko rośnie i potrzebuje składników mineralnych i witamin. Skąd je jednak brać, skoro tyle rzeczy jest zabronionych? Zobacz, jakie produkty są zakazane i czym można je zastąpić. Sprawdź: Jak leczy się alergię pokarmową u dorosłych? Uczulenie na mąkę W zbożach jest sporo białka. Jedno z nich – gluten – to bardzo silny alergen. Znajduje się w pszenicy, życie, jęczmieniu. Alergię na gluten nie jest łatwo wykryć. A gdy już się ją wykryje, trzeba bardzo restrykcyjnie przestrzegać bezglutenowej diety. Czego unikać? Gluten jest nie tylko w pszennej mące, ale także we wszystkich kaszach pszennych, mannie, zupach i sosach w proszku, warzywach zasmażanych, warzywach podawanych z bułką tartą, omletach, pierogach, makaronach, pizzach. Gluten znajduje się też w składzie większości kisieli, budyniów, kremów budyniowych (takich jak w ciastkach napoleonkach). Jest w gotowych panierowanych kotletach, krokietach i wszystkich produktach obtaczanych w tartej bułce. Ważne! Czytaj etykiety produktów, które kupujesz dla malca. Pamiętaj, że gluten znajduje się czasem także w niektórych wędlinach (pasztet, pasztetowa, parówki). Co podawać? Zamiast „normalnego pieczywa” musisz podawać maluchowi bezglutenowe pieczywo. Kupisz je w specjalistycznych piekarniach i sklepach. Jest tam też wiele innych produktów opatrzonych symbolem przekreślonego kłosa – to znak, że nie mają glutenu. Gdy chcesz upiec naleśniki czy ciasto w domu, używaj bezglutenowego produktu zbożowego – z jego dodatkiem wyczarujesz pyszne dania. Czytaj też: Gluten może zahamować wzrost dziecka Alergia na jajka Białko jaja to silny alergen w pierwszych trzech latach życia dziecka. I bardzo niebezpieczny! Nawet na śladowe ilości jajka maluch może... Jak pobrać i aktywować bon turystyczny: instrukcja rejestracji na PUE ZUS (krok po kroku) Ukraińskie imiona: męskie i żeńskie + tłumaczenie imion ukraińskich Mądre i piękne cytaty na urodziny –​ 22 sentencje urodzinowe Ile wypada dać na chrzciny w 2022 roku? – kwoty dla rodziny, chrzestnych i gości Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić? 5 dni opieki na dziecko – wszystko, co trzeba wiedzieć o nowym urlopie PESEL po 2000 - zasady jego ustalania Najczęściej nadawane hiszpańskie imiona - ich znaczenie oraz polskie odpowiedniki Gdzie można wykorzystać bon turystyczny – lista podmiotów + zmiany przepisów Urlop ojcowski 2022: ile dni, ile płatny, wniosek, dokumenty Przedmioty w 4 klasie – czego będzie uczyć się dziecko? 300 plus 2022 – dla kogo, kiedy składać wniosek? Co na komary dla niemowląt: co wolno stosować, czego unikać? Urwany kleszcz: czy usuwać główkę kleszcza, gdy dojdzie do jej oderwania? Bon turystyczny – atrakcje dla dzieci, za które można płacić bonem 300 plus dla zerówki w 2022 roku – czy Dobry Start obejmuje sześciolatki? Jak wygląda rekrutacja do liceum 2022/2023? Jak dostać się do dobrego liceum? Dolegliwości ze strony układu pokarmowego, problemy skórne lub przewlekły katar to tylko niektóre objawy mogące być sygnałem, że należy uważniej przyjrzeć się nabiałowi w diecie. Jednak, gdy szukamy informacji, natrafiamy na takie terminy jak alergia na białka mleka krowiego, laktoza, nietolerancja mleka. Aby dotrzeć do źródła problemu i skutecznie go wyeliminować, konieczne jest zrozumienie tych pojęć, a następnie odpowiednia diagnostyka i dieta. Od czego zacząć? Pierwszym krokiem do zrozumienia, czy mamy problem z białkami mleka czy z laktozą jest wyjaśnienie różnicy między alergią a nietolerancją. Niestety, obecnie często stosuje się zwrot „nietolerancja pokarmowa” w odniesieniu do alergii pokarmowej czy nadwrażliwości pokarmowej. Tymczasem różnica jest znaczna: 1. Alergia pokarmowa: patologiczna reakcja organizmu na białka, które są składnikami danego pokarmu. W momencie, kiedy organizm wytwarza przeciwciała względem białek pokarmowych zawartych w mleku, mamy do czynienia z aktywacją układu immunologicznego. 2. Nietolerancja pokarmowa: brak enzymu rozkładającego (najczęściej) laktozę, fruktozę lub histaminę. Reakcja zachodzi bez udziału układu immunologicznego. Jakie to ma znaczenie dla pacjenta? Laktoza a białka mleka – co można jeść Z punktu widzenia pacjenta to, czy dolegliwości związane są z nietolerancją laktozy czy też alergią na białka mleka ma ogromne znaczenie, ponieważ od tego zależy dieta eliminacyjna, którą pacjent powinien wdrożyć. W przypadku alergii na białka mleka konieczne jest wyeliminowanie wszystkich produktów mlecznych, czyli mleka i jego przetworów, takich jak: twaróg, masło, śmietana, kefiry, jogurty itd. Co więcej, ze względu na podobną budowę białek często okazuje się, że takie produkty jak nabiał kozi czy owczy również wywołują reakcję i należy z nich zrezygnować. W przypadku nietolerancji laktozy, czyli niedoboru enzymu laktazy, konieczne jest usunięcie z diety produktów zawierających laktozę. Na rynku dostępnych jest wiele produktów bez laktozy: sery, masło, mleko, jogurty itd. Są specjalnie oznakowane i mogą być spożywane przez osoby z nietolerancją laktozy, ale nie przez osoby z alergią na białka mleka krowiego. Jak sprawdzić, gdzie leży źródło problemu?Alergia na mleko i nietolerancja – diagnostyka Ponieważ objawy alergii na białka mleka oraz nietolerancji laktozy mogą być podobne, należy wykonać odpowiednie badania na: 1) alergię pokarmową IgE-zależną w kierunku alergii na białka mleka krowiego, 2) nietolerancję laktozy – wodorowy test oddechowy. Zarówno alergia IgE-zależna, jak i nietolerancja laktozy mogą objawiać się między innymi: biegunką w niedługim czasie po spożyciu produktów mlecznych, bólem brzucha, wysypką i zaczerwienieniem skóry. W przypadku silnej alergii może nawet wystąpić wstrząs anafilaktyczny. Warto także rozważyć badania na nadwrażliwości pokarmowe, czyli alergię IgG-zależną. Objawy tej alergii mogą pojawiać się nawet 48 godzin po spożyciu pokarmu i często nie są kojarzone z alergią, np. bóle głowy, wzdęcia. Należy jednak pamiętać, że jest to dodatkowa diagnostyka, która nadal budzi pewne kontrowersje w środowisku lekarzy i specjalistów. Niemniej jednak wprowadzona na podstawie wyników dieta często okazuje się pomocna dla pacjentów z przewlekłymi dolegliwościami układu pokarmowego oraz np. chorobami autoimmunologicznymi. W badaniu tym również sprawdzane są przeciwciała względem białek pokarmowych, więc eliminacja, jak w przypadku alergii IgE-zależnej, dotyczy wszystkich produktów mlecznych. Mleko jest źródłem pełnowartościowego białka, co oznacza, że znajdują się w nim wszystkie niezbędne aminokwasy tzw. egzogenne, w proporcjach pozwalających na ich pełne wykorzystanie przez organizm. Białko jest podstawowym składnikiem odżywczym, budującym i regenerującym organizm. Jakie są wskazania do zastosowania diety bez białek mleka? próba eliminacyjna, czyli czas, gdy eliminujemy pokarmy zawierające nawet śladowe ilości białek mleka, aby zaobserwować ustąpienie objawów alergii leczenie alergii, nadwrażliwości na białka mleka galaktozemia, czyli w skrócie niemożność trawienia galaktozy (części składowej cukru mlecznego eozynofilowe zapalenie przełyku, stan zapalny wywołany przez reakcję na antygen objawiający się niechęcią do jedzenia, wymiotami, słabymi przyrostami masy ciała, a w przypadku starszych dzieci uskarżanie się na bóle w klatce piersiowej Jeżeli karmisz piersią i masz noworodka lub niemowlę u którego są podejrzenia lub diagnoza alergii musisz wyeliminować ze swojej diety wszelkie produkty mogące zawierać białka mleka. To na pewno jest wyzwanie i utrudnienie w żywieniu, ale to naprawdę najprostsza metoda. W innym przypadku pozostaje zakończenie karmienia piersią i wprowadzenie produktów zastępczych. Ponieważ podstawą żywienia w pierwszym roku jest mleko, to takie niemowlęta muszą otrzymywać wg zaleceń pediatry: hydrolizaty białka o znacznym stopniu hydrolizy (Bebilon pepti, Bebilon pepti MCT, Nutramigen LGG); mieszanki elementarne (np. Nutramigen Pureamino, Neocate LCP); preparaty z izolowanych białek soi (np. Humana SL). Także dzieci po 1 roku, które nie mogą pić zwykłego mleka modyfikowanego ani mleka od innych ssaków (krów, owiec, kóz) mogą pić powyższe zamienniki, ale w tym wieku mleko modyfikowane nie jest koniecznością. Wybór takiego preparatu powinien być dopasowany do nasilenia objawów alergii (przy bardzo silnych objawach tylko mieszanki elementarne), reakcji dziecka na inne komponenty składu, dostępności, ale też należy wziąć pod uwagę akceptację smaku i zapachu przez dziecko. Niestety pewnie sama stwierdzisz, że preparaty mlekozastępcze są dużo gorsze w smaku niż zwykłe mleka modyfikowane. Czasami trzeba próbować kilka razy zanim dziecko je zaakceptuje lub znajdzie smak, który mu podpasuje. Dlatego właśnie karmienie piersią i eliminacja mleka z diety mamy jest najkorzystniejszym i najprostszym rozwiązaniem. W związku z tym, nawet jeżeli wyeliminujesz z diety dziecka, z powodu alergii albo w próbie eliminacyjnej, białka mleka to musisz zaspokoić jego zapotrzebowanie na te aminokwasy, zwiększając udział w diecie innych produktów bogatych w białko. Niestety długotrwałe stosowanie takiej diety wiąże się ze zwiększonym prawdopodobieństwem wystąpienia niedoborów, czego skutkiem są zaburzenia rozwoju i wzrastania. Co może jeść dziecko na diecie bez białek mleka? wszystkie warzywa i owoce wszystkie kasze i produkty zbożowe (bezmleczne) mięso drobiowe, jagnięce, królicze, wieprzowe ryby nasiona roślin strączkowych np. fasola, groch, soczewica naturalne mleka roślinne (np. jaglane, migdałowe, kokosowe, owsiane, orkiszowe, ryżowe, gryczane) orzechy np. laskowe, brazylijskie, włoskie, migdały pestki nasion np. słonecznika, dyni, także sezam, siemię lniane, chia tłuszcze roślinne np. oliwę, olej rzepakowy, lniany, kokosowy, dobre margaryny (bez białek mleka) miód czekolady bez mleka (i inne, specjalnie oznaczone desery) Jak widzisz, masz do wyboru wiele produktów. Postaraj się, aby menu dziecka było maksymalnie wartościowe. Oprócz niedoborów białka, taka dieta pociąga za sobą niedobory wapnia, magnezu, fosforu, witaminy A, D, B2, B5, B12. Wybieraj najbardziej wartościowe źródła wapń znajdziesz w jajach, rybach, mleku roślinnym, nasionach roślin strączkowych magnez znajdziesz w bananach, kaszach, orzechach, pestkach fosfor znajdziesz w rybach, płatkach śniadaniowych, jajach, pestkach prowitaminę A w zielonolistnych warzywach, dyni, marchewce, jajach witaminę D w pieczarkach, tłustych rybach witaminę B2 w amarantusie, jajach, mięsie, kaszach witaminę B5 w jajach, mięsie, rybach witaminę B12 w awokado, bananach, brokułach, orzechach, mięsie kurczaka Podstawą jest czytanie składu gotowych produktów w sklepie. A jeżeli kupujesz produkty nieopakowane to zapytaj sprzedawcę o skład (jest obowiązek jawności składu). Czego na pewno nie możesz podawać dziecku? mleka krowiego, owczego i koziego, ponieważ istnieje duże ryzyko alergii krzyżowej zwykłego mleka modyfikowanego (dla zdrowych niemowląt i dzieci) wszystkich produktów mlecznych, czyli twarożków, jogurtów, serów żółtych, kefirów, śmietany, śmietanki, masła i masła klarowanego (lepiej go unikać, chociaż zawiera śladowe ilości białek mleka) kaszek mlecznych ( z dodatkiem mleka modyfikowanego lub zwykłego mleka w proszku) deserków mlecznych, budyniu, lodów, kremów do smarowania pieczywa czekolady (tradycyjnej), wafelków, cukierków mlecznych z nadzieniem (sprawdź skład) mięsa i wędlin z wołowiny i cielęciny innych wędlin zawierających białka mleka (sprawdzaj skład wszystkich wędlin) pieczywa drożdżowego lepiej też unikać soi i produktów sojowych, ponieważ istnieje duże ryzyko alergii na białka sojowe Problemem w pierwszych latach na pewno będzie żywienie małego dziecka w żłobku lub przedszkolu. Wiele placówek nie dostosowuje kuchni do takich dzieci i rodzice muszą sami przynosić jedzenie. Część mam niestety nie ma pomysłu na dania bezmleczne i w tym przypadku warto jest przejrzeć Internet w poszukiwaniu przepisów na blogach oznaczonych „bez mleka”- najlepiej, gdy są to blogi dedykowane dzieciom z różnymi alergiami. U niemowląt próbę prowokacyjną można przeprowadzać co 3 miesiące, a u dzieci starszych co pół roku, ponieważ większość dzieci z czasem wyrasta z alergii na białka mleka. Alergia na pokarm jest nieprawidłową, uwarunkowaną mechanizmami immunologicznymi reakcją organizmu na składniki zawarte w pożywieniu. Alergia na białka mleka krowiego (ABMK) jest jedną z częściej obserwowanych chorób alergicznych u dzieci. Leczenie ABMK polega na wprowadzeniu diety eliminacyjnej – bezmlecznej, polegającej na czasowym lub stałym usunięciu z dotychczasowej diety, mleka i przetworów mlecznych oraz produktów zawierających w swoim składzie białko mleka: serwatkę, kazeinę, bądź tych produktów, które zawierają nawet śladowe ilości mleka. Niekiedy wskazane jest wyłączenie z diety mięsa cielęcego i wołowego. Ze względu na możliwość występowania alergii krzyżowej dzieciom z ABMK nie należy podawać mleka innych ssaków (np. mleka koziego, owczego). W miejsce eliminowanych produktów należy wprowadzić inne o równoważnych wartościach odżywczych. Prawidłowo zbilansowana dieta bezmleczna zabezpiecza ilościowo i jakościowo zapotrzebowanie organizmu na energię i wszystkie składniki pokarmowe. Stosowana u niemowląt i dzieci w różnym wieku zapewnia ich prawidłowy rozwój psychofizyczny i intelektualny. Dieta bezmleczna nie może prowadzić do wystąpienia jakichkolwiek niedoborów pokarmowych. W żywieniu niemowląt i małych dzieci pozostających na diecie bezmlecznej znajdują zastosowanie: preparaty mlekozastępcze: hydrolizaty białka mleka krowiego o znacznym stopniu hydrolizy, z laktozą lub bezlaktozowe, do początkowego i dalszego żywienia mieszanki elementarne - źródłem białka w tych mieszankach są wolne aminokwasy izolaty sojowe, które mogą być stosowane u części niemowląt, dopiero po 6. miesiącu życia; w izolatach sojowych źródłem białka jest izolowane białko sojowe w szczególnych przypadkach homogenaty mięsne, w których źródłem białka jest mięso indycze, kurze czy mięso z królika. Częstymi problemami związanymi z koniecznością stosowania diety bezmlecznej jest: niewystarczająca podaż wapnia; u dzieci, które chętnie piją preparaty mlekozastępcze w zalecanych ilościach, dzienne zapotrzebowanie na wapń jest najczęściej zapewnione (tab. 1) akceptacja smaku preparatów stosowanych w leczeniu alergii na białko mleka krowiego. Niemowlęta, u których preparat ten został wprowadzony do diety w pierwszych miesiącach życia, na ogół nie mają problemu z jego akceptacją i w kolejnych miesiącach życia wypijają zalecane ilości. U niektórych starszych niemowląt i dzieci w wieku poniemowlęcym można zauważyć stopniowe pogorszenie akceptacji smaku tych preparatów. Często próba wprowadzenia preparatu mlekozastępczego (hydrolizatu/ izolatu sojowego lub mieszanki elementarnej) po raz pierwszy u starszych dzieci bywa nieudana z powodu całkowitego braku jego akceptacji. W przypadku braku akceptacji przez starsze dzieci cech organoleptycznych preparatów mlekozastępczych mogą je zastąpić: bezglutenowe produkty zbożowe na bazie mąki ryżowej i mączki chleba świętojańskiego, które zawierają zestaw witamin zarówno rozpuszczalnych w wodzie, jak i w tłuszczach (A, D, E) oraz niezbędne składniki mineralne, żelazo oraz wapń, istotne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Porcja takiego posiłku o objętości 200 ml w zależności od producenta dostarcza 109-265 mg Ca i 120-200 witaminy D. inne produkty zawierające białka roślinne, np. desery sojowe lub ryżowe, napoje sojowe lub ryżowe, powszechnie nazywane „mlekiem sojowym” lub „mlekiem ryżowym”. Ich udział w diecie bezmlecznej ma znaczenie ze względu na wzbogacenie tych produktów w wapń, a także w niektóre witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, zwłaszcza w witaminę D. Zawartość wapnia w „mleku sojowym lub ryżowym” jest zbliżona do jej zawartości w mleku krowim. Największe znaczenie w diecie bezmlecznej dla pokrycia dziennego zapotrzebowania na wapń mają preparaty mlekozastępcze. W diecie tej powinny być uwzględnione także inne produkty wchodzące w skład potraw, które mogą stanowić uzupełnienie puli wapnia: warzywa - brokuły, fasolka szparagowa, buraki, włoszczyzna owoce - maliny, pomarańcze, mandarynki suche strączkowe - fasola, groch, soczewica, soja produkty zbożowe - kaszki bezmleczne zbożowo-owocowe przeznaczone dla niemowląt wzbogacone w wapń, kasza gryczana, kasza jęczmienna, ryż brązowy jaja – np. żółtko kurze, przepiórcze ryby - szprotki, sardynki (w tym szkielet ryb) inne produkty - orzechy laskowe, migdały, mak. Dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności leczenia niezbędna jest ścisła współpraca rodziców z lekarzem i dietetykiem: dieta eliminacyjna wymaga dobrego zbilansowania i systematycznej kontroli w celu bieżącego dostosowywania diety do stanu zdrowia dziecka oraz zmieniającego się wraz z rozwojem dziecka zapotrzebowania na poszczególne składniki pokarmowe rolą dietetyka jest pomoc w prawidłowym ułożeniu diety, by posiłki i potrawy zachęcały dziecko do jedzenia, dietetyk na podstawie przeprowadzonego wywiadu żywieniowego oraz zapisu jadłospisu dostarczonego przez rodziców może ocenić, czy dieta jest prawidłowo zbilansowana i czy nie popełniane są błędy w przestrzeganiu diety eliminacyjnej mogące odpowiadać za brak skuteczności leczenia w sytuacji, kiedy dieta eliminacyjna nie zapewnia całkowitego zapotrzebowania na wapń, witaminę D czy inne składniki pokarmowe, dietetyk powinien poinformować o tym lekarza i razem z rodzicami przedyskutować źródła niedoborowych składników. U części dzieci mogą istnieć wskazania do zastosowania suplementacji odpowiednimi preparatami farmaceutycznymi. Tabela 1. Zalecane dzienne zapotrzebowanie na wapń u dzieci zgodnie z obowiązującymi w Polsce normami Zalecane dzienne zapotrzebowanie na wapń (mg) wiek (lata) normy żywienia (2012)* standard medyczny (2008**)/(2012)*** niemowlęta (0-0,5) 200 (0,5-1) 260 dzieci 1-3 500-700 800-1000/500-700 4-6 800-1000 7-9 800-1000 chłopcy 10-12 1100-1300 13-15 1100-1300 16-18 1100-1300 dziewczęta 10-12 1100-1300 13-15 1100-1300 16-18 1100-1300 * M. Jarosz, red.: Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Warszawa, Instytut Żywności i Żywienia 2012 ** Zalecenia dotyczące żywienia dzieci zdrowych w wieku 1-3 lata (13--36 miesięcy), opracowane przez Zespół Ekspertów powołany przez Konsultanta Krajowego ds. Pediatrii. Stand. ed.., 2008; 5 (1): 11-14 *** Normy żywienia zdrowych dzieci w roku życia – stanowisko Polskiej Grupy Ekspertów. Cz. II – Omówienie poszczególnych składników odżywczych. Stand. Med. Pediatr., 2012; 9: 200-205 Poniżej przedstawiono asortyment produktów mlecznych oraz te produkty, które mogą zawierać białka mleka krowiego, co pozwoli unikać świadomych lub nieświadomych błędów żywieniowych. Produkty, które zawierają białka mleka krowiego: mleko i produkty mleczne mleko płynne, mleko pełne w proszku, mleko granulowane, mleko modyfikowane, kaszki mleczno-zbożowe, kaszki mleczno-zbożowo-owocowe na mleku modyfikowanym lub pełnym dla dzieci kefir, maślanka, zsiadłe mleko, jogurt naturalny, jogurt smakowy sery białe twarogowe, homogenizowane sery żółte, pleśniowe, topione, ser typu feta, mozzarella śmietana, śmietanka, bita śmietana masło margaryny zawierające serwatkę desery mleczne Produkty, które w swoim składzie mogą zawierać śladowe ilości białek mleka: produkty zbożowe chałki i rogale maślane pieczywo pszenne, razowe płatki śniadaniowe kaszki zbożowe dla niemowląt i małych dzieci słodycze ciasta, ciastka czekolada lody herbatniki, batony cukierki żelki produkty mięsne wędliny kiełbasy, pasztety parówki konserwy inne produkty sosy niektóre wyroby garmażeryjne Przykładowe jadłospisy z zastosowaniem różnych preparatów bezmlecznych dla dziecka w wieku 2-3 lat z alergią na białka mleka krowiego. Jadłospis 1 Przykładowy jadłospis z zastosowaniem hydrolizatu białka serwatkowego dla dziecka w wieku 2-3 lat z ABMK I śniadanie kaszka bezmleczna z preparatem mlekozastępczym (hydrolizat białka serwatkowego) i z owocem: preparat mlekozstępczy (hydrolizat białka serwatkowego; ok. 230 ml) kaszka bezmleczna wielozbożowa (3 łyżki = 20 g) banan (50 g) II śniadanie koktajl owocowy: gruszka (100 g) preparat mlekozastępczy (hydrolizat białka serwatkowego; ok. 130 ml) Obiad I danie zupa brokułowa z ziemniakami i z dodatkiem koperku (250 ml): włoszczyzna (50 g) brokuły (50 g) ziemniaki (1 sztuka = 70 g ) oliwa z oliwek (łyżeczka = 5 g) preparat mlekozastępczy (hydrolizat białka serwatkowego; 30 ml) II danie kasza gryczana z indykiem warzywach, surówką ze świeżych warzyw, kompot: kasza gryczana (2 łyżki po ugotowaniu =-30 g) pierś z indyka duszona w warzywach (mięso 50 g, warzywa 20 g) olej rzepakowy/oliwa z oliwek (pół łyżeczki = 3 g) natka pietruszki do posypania surówka z marchwi i jabłek z dodatkiem oliwy z oliwek (łyżka =25 g) kompot owocowy (filiżanka = 150 g) Podwieczorek pieczywo bezmleczne z dodatkiem świeżych warzyw: pieczywo (kromka = 25 g) oliwa z oliwek (pół łyżeczki = 3 g) filet z pieczonej piersi indyka (cienki plasterek- 15 g) pomidor bez skórki w plasterkach (15 g) Kolacja kaszka bezmleczna z preparatem mlekozastępczym (hydrolizat białka serwatkowego) i z owocem: preparat mlekozstępczy (hydrolizat białka serwatkowego; ok. 230 ml) kaszka bezmleczna ryżowo-kukurydziana (3 łyżki =20 g) banan (50 g) Do picia w ciągu całego dnia: woda źródlana, naturalna woda mineralna. Wartość odżywcza diety: wartość energetyczna = 1100 kcal białko ogółem = 35 g tłuszcz = 35 g węglowodany ogółem = 178 g wapń = 500-560 mg (zawartość wapnia zależy od wzbogacenia kaszki w wapń przez producenta) Jadłospis 2 Przykładowy jadłospis z zastosowaniem hydrolizatu białka kazeinowego dla dziecka w wieku 2-3 lat z ABMK I śniadanie kaszka bezmleczna z preparatem mlekozastępczym (hydrolizat białka kazeinowego) i z owocem preparat mlekozstępczy (hydrolizat białka kazeinowego; ok. 230 ml) kaszka bezmleczna ryżowa (3 łyżki = 20 g) jabłko (100 g) II śniadanie koktajl owocowy brzoskwinia (50 g) preparat mlekozastępczy (hydrolizat białka kazeinowego; 130 ml) Obiad I danie zupa jarzynowa z fasolką szparagową, z ziemniakami i z dodatkiem natki pietruszki (250 ml) włoszczyzna (50 g) fasolka szparagowa (50 g) ziemniaki (1 sztuka = 70 g) oliwa z oliwek (łyżeczka = 5 g) preparat mlekozastępczy (hydrolizat białka kazeinowego; 30 ml) II danie kasza mazurska (jęczmienna drobna) z gulaszem drobiowym w warzywach, surówką ze świeżych warzyw, kompot kasza jęczmienna (2 łyżki po ugotowaniu = 30 g) gulasz z piersi kurczaka duszony w warzywach (mięso 50 g, warzywa 20 g) olej rzepakowy/oliwa z oliwek (pół łyżeczki = 3 g) koperek do posypania surówka z marchwi z dodatkiem oliwy z oliwek (łyżka = 25 g) kompot owocowy (filiżanka = 150 g) Podwieczorek pieczywo bezmleczne z jajkiem z dodatkiem świeżych warzyw pieczywo (kromka = 25 g) pasta jajeczna (pół jajka gotowanego, pół łyżeczki oliwy z oliwek= 3 g, drobno pokrojony szczypiorek) pomidor bez skórki w plasterkach (15 g) Kolacja kaszka bezmleczna z preparatem mlekozastępczym (hydrolizatem białka kazeinowego) i z owocem preparat mlekozstępczy (hydrolizat białka kazeinowego; ok. 230 ml) kaszka bezmleczna pszenno-żytnia (3 łyżki = 20 g) morela (50 g) Wartość odżywcza diety: wartość energetyczna = 1100 kcal białko ogółem = 35 g tłuszcz = 35 g węglowodany ogółem = 178 g wapń = 700-770 mg (zawartość wapnia zależy od wzbogacenia kaszki w wapń przez danego producenta) Jadłospis 3 Przykładowy jadłospis z zastosowaniem mieszanki elementarnej dla dziecka w wieku 2-3 lat z ABMK I śniadanie kaszka bezmleczna z mieszanką elementarną i z owocem mieszanka elementarna (ok. 200 ml) kaszka bezmleczna wielozbożowa (3 łyżki = 20 g) przecier owocowy, np. śliwkowy (50 g) II śniadanie pieczywo bezmleczne z pastą rybno-jajeczną pieczywo (kromka = 25 g) pasta rybno-jajeczna z koperkiem (20 g) ogórek kwaszony bez skórki w plasterkach (10 g) Obiad I danie zupa pomidorowa z ryżem z dodatkiem natki pietruszki (250 ml) pomidor (150 g) włoszczyzna (50 g) ryż (2 łyżki po ugotowaniu = 20 g) żółtko (20 g) natka pietruszki (5 g) II danie makaron z mięsem i z warzywami, kompot makaron (2 łyżki po ugotowaniu = 30 g) mielone mięso wieprzowe duszone z warzywami (szynka chuda = 50 g, warzywa = 50 g) olej rzepakowy/oliwa z oliwek pół łyżeczki – 3 g) natka pietruszki do posypania kompot owocowy (filiżanka = 150 g) Podwieczorek bezglutenowy posiłek zbożowy bezmleczny (Sinlac/Minima) z owocem bezglutenowy produkt zbożowy – (porcja ok. 200 g/165 ml) jabłko/banan/morela (50-100 g) Kolacja kaszka bezmleczna z mieszanką elementarną i z owocem mieszanka elementarna (ok. 200 ml) kaszka bezmleczna ryżowo-kukurydziana (3 łyżki = 20 g ) wiśnie (50 g) Do picia w ciągu całego dnia: woda źródlana, naturalna woda mineralna. Wartość odżywcza diety: wartość energetyczna = 1200 kcal białko ogółem = 38 g tłuszcz = 35 g węglowodany ogółem = 205 g wapń = 485-660 mg Ca (zawartość wapnia zależy od wzbogacenia produktów: mieszanki/kaszki/bezglutenowego posiłku bezmlecznego w ten składnik mineralny przez producenta). Do rozważenia suplementacja witaminy D (na zlecenie lekarza). Jadłospis 4 Przykładowy jadłospis, z zastosowaniem bezglutenowego posiłku zbożowego – bezmlecznego (Sinlac/Minima) i produktów sojowych/ryżowych wzbogaconych w wapń, dla dziecka w wieku 3-6 lat z ABMK I śniadanie naleśnik z musem owocowym i z napojem ryżowym/sojowym naleśnik przygotowany z mąki żytniej, jaja i Sinlacu/Minimy olej rzepakowy (2 łyżeczki = 10 g) mus owocowy (3 łyżki = 50 g) napój ryżowy/sojowy wzbogacany w wapń (filiżanka = 150 ml) II śniadanie pieczywo bezmleczne z dodatkiem świeżych warzyw pieczywo (kromka = 40 g) oliwa z oliwek (pół łyżeczki -= 3 g) schab pieczony (cienki plasterek = 30 g) ogórek kwaszony (50 g) Obiad I danie zupa krem jarzynowa z zielonym groszkiem (250 ml) włoszczyzna (50 g) zielony groszek (50 g) ziemniaki (1 sztuka = 70 g ) oliwa z oliwek (łyżeczka = 5 g) II danie kaszka kuskus z łososiem w jarzynach, surówką ze świeżych warzyw, kompot kasza kuskus (3 łyżki po ugotowaniu = 45 g) łosoś gotowany/pieczony z warzywami (mięso 75 g, warzywa 20 g) natka pietruszki do posypania surówka z kapusty kwaszonej, marchwi i jabłek z dodatkiem oliwy z oliwek (2 łyżki = 50 g) oliwa z oliwek (łyżeczka = 5 g) kompot owocowy (filiżanka = 150 g) Podwieczorek deser sojowy wzbogacony w wapń (opakowanie 125 g) biszkopty (2 sztuki = 10 g) Kolacja bezglutenowy posiłek zbożowy - bezmleczny (Sinlac/Minima) z owocem bezglutenowy produkt zbożowy - (porcja ok. 200 g/165 ml) gruszka (150 g) Do picia w ciągu całego dnia: woda źródlana lub naturalna woda mineralna. Wartość odżywcza diety: wartość energetyczna = 1400 kcal białko ogółem = 55 g tłuszcz = 50 g węglowodany ogółem = 200 g wapń = 620-830 mg (zawartość wapnia zależy od wzbogacenia pełnowartościowego posiłku bezmlecznego w wapń przez producenta) Do rozważenia suplementacja witaminy D (na zlecenie lekarza). Piśmiennictwo: 1. Adamska I.: Alergia pokarmowa u dzieci - trudności diagnostyczne. Pediatr. Współcz. Gastroenterol. Hepatol. Żyw. Dziecka, 2011; 13 (4): 240-245 2. Adamska I., Świątek K., Szafarska M.: Spożycie wapnia u dzieci z nadwrażliwością na białka mleka krowiego leczonych dietą eliminacyjną. Pediatr. Współcz. Gastroenterol. Hepatol. Żyw. Dziecka, 2006; 8 (7): 7-11 3. Gołębiowska-Wawrzyniak M., Rowicka G., Strucińska M., Markiewicz K.: Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia dzieci z alergią na białka mleka krowiego. Alergoprofil, 2012; 8 (3): 20-28 4. Host A., Koletzko B., Dreborg S. i wsp.: Dietary products used in infants for treatment and prevention of food allergy. Joint Statement of the European Society for Pediatric Allergology and Clinical Immunology (ESPACI) Committee on Hypoallergenic Formulas and the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. Arch. Dis. Child., 1999; 81 (1): 80-84 5. Kaczmarski M., Wasilewska J., Jarocka-Cyrta E. i wsp.: Polish statement on food allergy in children and adolescent. Post. Dermatol. Alergol., 2011; 28 (5): 331-367 6. Krawczyński M.: Żywienie dzieci w zdrowiu i chorobie. Kraków, Wydaw. help med., 2008 7. Martelli A., De Chiara A., Corvo M. i wsp.: Beef allergy in children with cow’s milk allergy; cow’s milk allergy in children with beef allergy. Ann. Allergy Asthma Immunol., 2002; 89: 38-43 8. Sicherer Sampson Food allergy. J. Allergy Clin. Immunol., 2006; 117 (supl. 2): 470-475 9. Venter C., Arshad Epidemiology of food allergy. Pediatr. Clin. North Am., 2011; 58 (2): 327-349 10. Zielińska I., Czerwionka-Szaflarska M.: Leczenie dietetyczne w chorobach alergicznych. Pediatr. Współcz. Gastroenterol. Hepatol. Żyw. Dziecka, 2010; 12 (2): 126-129

alergia na białko mleka krowiego co jeść