Ból zlokalizowany w dolnej części kręgosłupa (ból kręgosłupa lędźwiowego) jest bardzo częstym problemem zdrowotnym, dotykającym osoby w każdym wieku. Brak aktywności fizycznej, przewlekły stres, nadwaga oraz przeciążanie kręgosłupa, towarzyszące obecnym czasom sprawiają, że „bóle krzyża” zaliczamy do chorób
Lek. Joanna Gładczak Interna , Tychy. 81 poziom zaufania. Witam serdecznie! Opisane przez Panią objawy wymagają niestety pilnej konsultacji lekarskiej. Silny stres, negatywne emocje mogły się odbić na Pani samopoczuciu, jednak opisane zmiany dotyczące kończyny dolnej wymagają weryfikacji przez lekarza, który ma możliwość wykonania
Warto wspomnieć również o często występujących w przebiegu chorób kręgosłupa objawach rwy kulszowej, spowodowanej uciskiem nerwu kulszowego. Kiedy można podejrzewać rwę kulszową? Symptomy to najczęściej silny ból w okolicy części lędźwiowej kręgosłupa, promieniujący do pośladka, tylnej części uda, podudzia i stopy.
Ból kręgosłupa spowodowany zwyrodnieniem często ma charakter promieniujący (do ramienia, gdy dotyczy odcinka piersiowego i do pośladka oraz nóg w przypadku zwyrodnień odcinka lędźwiowego), towarzyszą mu stany mrowienia i drętwienia kończyn. Inne przyczyny bólu pleców między łopatkami
. Co to jest ból krzyża i jakie są jego przyczyny? Określenia „bóle krzyża” używa się w odniesieniu do wielu rodzajów dolegliwości o charakterze bólowym, zlokalizowanych w dolnej części kręgosłupa, o różnej przyczynie, nasileniu i obrazie klinicznym. U podłoża bólów krzyża leży najczęściej choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, której nasilenie zależy od wielu czynników, w tym: predyspozycji genetycznych wykonywanej pracy (w szczególności od nasilenia i charakteru obciążeń kręgosłupa w trakcie pracy) wieku uprawiania sportu budowy ciała. Najczęstszym źródłem bólu krzyża jest krążek międzykręgowy. Jest to element kręgosłupa, który kształtem przypomina dysk. Składa się z pierścienia włóknistego otaczającego elastyczne, chrzęstno-włókniste jądro miażdżyste. Krążki międzykręgowe łączą poszczególne trzony kręgowe oraz przenoszą i amortyzują obciążenia, na jakie jest narażony kręgosłup. Proces zwyrodnieniowy krążków międzykręgowych, który rozpoczyna się już w okresie dojrzewania i postępuje z czasem, określamy terminem dyskopatii. Gwałtowne nasilenie zmian zwyrodnieniowych krążka międzykręgowego pod wpływem nadmiernego obciążenia powoduje pękanie włókien pierścienia włóknistego i przesuwanie się jądra miażdżystego do tyłu, wywołując ostry ból kręgosłupa. Mówimy wtedy o ostrej lumbalgii (potocznie używa się również określenia lumbago lub postrzał). Jeśli jądro miażdżyste, które normalnie stanowi centralną część krążka międzykręgowego, ulegnie przesunięciu do tyłu w takim stopniu, że spowoduje ucisk na korzenie nerwowe w kanale kręgowym, do bólu kręgosłupa może dołączyć ból promieniujący do pośladka, uda lub stopy. Mówimy wtedy o rwie kulszowej (lub udowej) lub też bólu korzeniowym. W niektórych przypadkach pierścień włóknisty może ulec całkowitemu przerwaniu, a fragment jądra miażdżystego może się przemieścić do kanału kręgowego, powodując ucisk korzeni nerwowych lub ich uszkodzenie. Taki stan, określ się terminem przepukliny jądra miażdżystego krążka międzykręgowego (potocznie i nieprawidłowo „wypadnięciem dysku/krążka międzykręgowego”). Poza bólem mogą się wtedy pojawić ubytkowe objawy neurologiczne, takie jak zaburzenia czucia na skórze kończyny dolnej, niedowład stopy czy osłabienie odruchów głębokich. Dyskopatia nie jest bezpośrednią przyczyną wszystkich bólów krzyża. W znacznej części przypadków ból jest generowany w zakończeniach nerwowych przeciążonych lub przykurczonych mięśni przykręgosłupowych, stawów międzywyrostkowych lub więzadeł kręgosłupa. Trzeba również pamiętać o innych, potencjalnie zagrażających patologiach, takich jak guzy kręgosłupa, zmiany zapalne i ropne, krwiaki w obrębie kanału kręgowego czy wreszcie złamania kręgosłupa. U osób starszych, zwłaszcza chorych na osteoporozę, złamania kompresyjne trzonów kręgów mogą być spowodowane nawet pozornie niegroźnym upadkiem. Kolejną grupą dolegliwości odczuwanych często jako bóle krzyża są bóle wywołane patologiami sąsiednich narządów: układu moczowego (np. kamica nerkowa, zapalenie dróg moczowych, zapalenie pęcherza) układu rozrodczego u kobiet (przewlekłe stany zapalne narządu rodnego, guzy macicy i przydatków, endometrioza, bolesne miesiączki) gruczołu krokowego u mężczyzn (zapalenie, nowotwór) dolnego odcinka przewodu pokarmowego (przewlekłe zaparcia) wątroby i trzustki stawów biodrowych i krzyżowo-biodrowych. Mówimy wtedy o tak zwanych bólach rzutowanych (udzielonych, z przeniesienia). Jak często występuje ból krzyża? Bóle krzyża dotykają w różnym okresie życia około 90% dorosłych osób, przy czym co roku zapada na nie około 5% osób w populacji. W ciągu 2 miesięcy od początku objawów u 90% pacjentów dochodzi do istotnej poprawy, jednakże nawrotowy ból krzyża pojawia się aż u 75% z nich. Jak się objawia ból krzyża? Rozróżnia się dwa rodzaje zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowego spowodowanych przez dyskopatię. Pierwsza grupa to nagłe, ostre bóle krzyża, pojawiające się po gwałtownym przeciążeniu kręgosłupa przy schylaniu się czy podnoszeniu ciężkich przedmiotów lub przy skręcie tułowia. Ból jest przeszywający i ostry, zlokalizowany głęboko, a najmniejszy ruch powoduje jego nasilenie. Zwykle ból jest ograniczony do dolnej części kręgosłupa i okolicy przykręgosłupowej, jednak w części przypadków może również promieniować do biodra, uda, podudzia lub stopy jednej albo obu kończyn. Odruchowy przykurcz mięśni przykręgosłupowych unieruchamia tułów często w znacznym skrzywieniu w płaszczyźnie bocznej lub przednio-tylnej. Drugi typ bólów krzyża to bóle tępe i rozlane, stopniowo narastające. Nasilają się po staniu, siedzeniu, chodzeniu, a ustępują w pozycji leżącej. Ten typ bólów krzyża jest charakterystyczny dla okresu choroby krążka międzykręgowego przed przerwaniem pierścienia włóknistego. Co robić w razie wystąpienia bólu krzyża? W przypadku ostrego bólu krzyża zazwyczaj sami pacjenci ograniczają zbędne ruchy i obciążenia kręgosłupa. Pozostanie w łóżku w pozycji na boku z ugiętymi nogami w stawach kolanowych i biodrowych lub w pozycji na plecach z podłożeniem poduszki pod kolana zwykle przynosi ulgę. Nie jest to równoznaczne z pozostawaniem przez dłuższy czas w unieruchomieniu. Zwykle poprawa następuje po 1-2 dniach, ale jeśli ból nie zmniejsza się istotnie w ciągu 3-4 dni, należy się zgłosić do lekarza. W łagodzeniu bólu można zastosować doustne leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, takie jak paracetamol, ibuprofen, diklofenak, naproksen czy kwas acetylosalicylowy (aspiryna). Ulgę mogą również przynieść stosowane miejscowo maści lub żele zawierające leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Niektórym pacjentom pomagają okłady chłodzące lub rozgrzewające. Kiedy należy się zgłosić do lekarza? Jeśli powyższe postępowanie nie powoduje poprawy, należy się zgłosić do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który po zbadaniu może zlecić silniejsze leki przeciwbólowe (czasami wskazane są również leki rozluźniające mięśnie lub uspokajające, a w ciężkich przypadkach leki przeciwbólowe z grupy leków narkotycznych) podawane doustnie lub w zastrzykach. Silny ból krzyża na drodze odruchowej zazwyczaj wywołuje trudności w oddawaniu moczu i defekacji. Leki przeciwbólowe zwykle poprawiają sytuację, również ciepła kąpiel może czasami ułatwić rozluźnienie zwieraczy. Jeśli jednak przez kolejne 12 godzin nie możesz oddać moczu, powinieneś pilnie zgłosić się do lekarza. Do lekarza należy również zgłosić się jak najszybciej, jeśli bólowi (zwłaszcza promieniującemu do kończyny dolnej) towarzyszy: osłabienie siły ruchów stopy (brak możliwości zgięcia lub wyprostowania stopy w stawie skokowym) osłabienie siły mięśniowej w innym obszarze kończyny dolnej zaburzenia czucia na skórze kończyny dolnej. Objawy te mogą świadczyć o ucisku krążka międzykręgowego na korzenie nerwowe. W przypadku bólu o charakterze przewlekłym wskazaniami do zgłoszenia się do lekarza są takie objawy jak: niewyjaśniona utrata masy ciała towarzyszące bólowi gorączka lub dreszcze nasilanie się bólu w nocy lub w pozycji leżącej. Jak lekarz ustala rozpoznanie bólu krzyża? Przed ustaleniem rozpoznania i wdrożeniem leczenia lekarz musi uzyskać podstawowe informacje dotyczące wystąpienia, umiejscowienia i nasilenia bólu oraz obiektywne wyniki badania lekarskiego. Zgłaszając się do lekarza z bólem krzyża, trzeba być przygotowanym na pytania dotyczące: czasu i okoliczności wystąpienia objawów nasilenia bólu czynników, które pogarszają ból (określone pozycje, wysiłek, ruch) czynników, które zmniejszają odczuwanie bólu czasu trwania dolegliwości. W ustaleniu prawidłowego rozpoznania ważne jest dokładne umiejscowienie bólu (ból krzyża, bóle rzutowane, bóle korzeniowe). Lekarz zapyta również o inne objawy towarzyszące bólowi (np. gorączka z dreszczami, zaburzenia oddawania moczu i stolca, zaburzenia czucia w nogach oraz w okolicy krocza, zaburzenia funkcji seksualnych), stosowane dotychczas leki, jak również inne choroby. Przeprowadzając badanie lekarz oceni siłę mięśniową i odruchy w dolnej połowie ciała oraz czucie i napięcie korzeni nerwowych. Służą temu badania polegające między innymi na unoszeniu kończyn w pozycji leżącej, zginaniu i prostowaniu kończyn, wywoływaniu odruchów ścięgnistych czy wywoływaniu wrażeń czuciowych poprzez dotykanie skóry na zmianę tępym i ostrym przyrządem. W zdecydowanej większości przypadków, gdy bólowi nie towarzyszą zaburzenia neurologiczne a w wywiadzie lekarz nie stwierdzi podstaw do podejrzenia zmian urazowych, zapalnych czy nowotworowych, do ustalenia diagnozy nie jest potrzebne wykonanie żadnych badań obrazowych. Jakie badania dodatkowe może zlecić lekarz? Badania obrazowe u osoby z ostrym zespołem bólowym wykonuje się w przypadku podejrzenia zmiany nowotworowej lub zapalnej w obrębie kręgosłupa lub gdy bólowi towarzyszą zaburzenia neurologiczne (niedowład, zaburzenia odruchów, znaczne zaburzenia czucia, zatrzymanie oddawania moczu). W tych sytuacjach wskazane jest wykonanie badań w trybie pilnym i ocena ich wyników pod kątem leczenia operacyjnego. W przewlekłym zespole bólowym badania obrazowe służą ukierunkowaniu dalszego leczenia, skorygowaniu rehabilitacji lub ocenie wskazań do leczenia operacyjnego. Do badań obrazowych używanych w diagnostyce bólów krzyża zalicza się zdjęcia rentgenowskie (RTG spoczynkowe oraz czynnościowe, w różnych projekcjach), badanie tomograficzne (TK) kręgosłupa, badanie techniką rezonansu magnetycznego (MR). Zdjęcie RTG kręgosłupa służy ocenie struktur kostnych (w tym trzonów kręgów), zwłaszcza po urazach kręgosłupa, przy podejrzeniu zmian nowotworowych lub innych patologii trzonów kręgów. Czynnościowe badanie rentgenowskie daje możliwość oceny stabilności kręgosłupa. Tomografia komputerowa dobrze obrazuje struktury kostne, a ponadto pozwala ocenić tkanki miękkie i ewentualną dyskopatię (choć nieco mniej dokładnie niż MR). Znajduje zastosowanie zarówno w diagnostyce zmian urazowych kręgosłupa, jak i w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa czy diagnostyce zwężenia (stenozy) kanału kręgowego. Jest badaniem z wyboru u pacjentów, u których przeciwwskazane jest MR (np. z powodu wszczepionych metalowych protez lub rozrusznika serca). Rezonans magnetyczny (MR) daje wysokiej jakości obraz tkanek ciała i jest niewątpliwie badaniem o największej czułości w wykrywaniu przepukliny jądra miażdżystego. Doskonale uwidocznia również inne patologie kręgosłupa i tkanek otaczających, takie jak guzy, krwiaki czy zmiany ropne. Jakie są sposoby leczenia bólu krzyża? Leczenie zachowawcze Podstawą postępowania w okresie ostrego bólu krzyża jest leczenie zachowawcze, polegające na czasowym odciążeniu kręgosłupa (uwaga: unieruchomienie w łóżku nie powinno trwać dłużej niż 4-5 dni), podawaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych (doustnie lub w zastrzyku oraz miejscowo, w postaci żelu lub maści), a w niektórych przypadkach również leków rozluźniających mięśnie. Ważnym elementem postępowania jest edukacja, mająca na celu zaznajomienie chorego z przyczyną dolegliwości oraz prostymi metodami zmniejszania bólu i unikania niekorzystnych obciążeń kręgosłupa, mogących zaostrzać objawy (np. schylanie się, podnoszenie cięższych przedmiotów, skłony czy znaczne przeprosty kręgosłupa). Fizykoterapia i rehabilitacja Kolejnymi krokami w leczeniu zachowawczym bólu krzyża są fizykoterapia i rehabilitacja. Nie należy opóźniać ich wprowadzenia, gdyż im wcześniej wdroży się odpowiednie ćwiczenia, tym mniejsze jest ryzyko przejścia ostrego bólu w przewlekły zespół bólowy kręgosłupa. Należy pamiętać, że zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak TENS, elektrostymulacja, ultradźwięki (niewskazane w okresie ostrym) czy ciepło i krioterapia, stanowią metody uzupełniające, ułatwiające właściwą rehabilitację. Leczenie oparte tylko na zabiegach fizykoterapeutycznych przynosi zdecydowanie mniejsze efekty w porównaniu z równoczesnym stosowaniem zabiegów i ćwiczeń fizycznych. Program ćwiczeń powinien być dobrany indywidualnie dla pacjenta i wspomagany przez rehabilitanta aż do momentu, w którym pacjent będzie w stanie samodzielnie kontynuować prawidłowe i systematyczne ćwiczenia w domu. Leczenie operacyjne Leczenie operacyjne jest konieczne zaledwie u 1-2% pacjentów z bólem krzyża. Wskazaniami do leczenia operacyjnego w trybie pilnym są towarzyszące ostrej rwie kulszowej niedowłady w zakresie kończyny dolnej (po potwierdzeniu w badaniu MR lub TK ucisku na korzeń przez fragment jądra miażdżystego) oraz rwa kulszowa z zatrzymaniem moczu i zaburzeniami czucia na kończynach lub w okolicy krocza. Ponadto stwierdzenie niestabilnego złamania kręgosłupa, guza lub ropnia w kanale kręgowym, z obecnym deficytem neurologicznym (niedowład, zaburzenia czucia, zaburzenia odruchów) również jest wskazaniem do pilnej operacji. Leczenie operacyjne może być również wskazane w przypadku nasilonego zespołu bólowego, którego nie można opanować lekami przeciwbólowymi, lub w przypadku przewlekłego bólu kręgosłupa, w którym nie skutkuje leczenie zachowawcze, a w badaniach obrazowych potwierdzono ucisk na korzenie nerwowe. Najczęściej wykonywanym zabiegiem operacyjnym w przypadku przepukliny jądra miażdżystego w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa jest mikrodyscektomia. W przypadkach, gdy ucisk na korzenie jest powodowany nie tylko przez dyskopatię, lecz także zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzywyrostkowych lub zmienione zwyrodnieniowo więzadła w kanale kręgowym, konieczna jest laminektomia. Czy jest możliwe całkowite wyleczenie bólu krzyża? Leczenie operacyjne usuwa jedynie ciasnotę w kanale kręgowym i w określonych przypadkach stabilizuje trzony kręgów, jednak nie wpływa na przyczynę zachorowania, czyli proces zwyrodnieniowy krążków międzykręgowych i całego kręgosłupa. Ponadto ból krzyża może pochodzić nie tylko z ucisku na korzenie nerwowe, lecz także z wielu innych przyczyn, na które zabieg operacyjny nie ma wpływu, i stąd przede wszystkim wynika ograniczona skuteczność leczenia operacyjnego. Jeśli przepuklina jądra miażdżystego była główną przyczyną bólu, zazwyczaj efekt leczenia jest dobry, natomiast gdy przyczyną bólu są również inne patologie kręgosłupa, wtedy wynik operacji nie zawsze przynosi oczekiwaną poprawę. Statystycznie około 60% operowanych z powodu przepukliny jądra miażdżystego wraca w ciągu roku po operacji do poprzednio wykonywanej pracy, podczas gdy około 25% wymaga zmiany miejsca pracy. Tylko około 15% operowanych nie jest w stanie podjąć pracy z powodu utrzymującego się zespołu bólowego kręgosłupa. Po zabiegu operacyjnym konieczna jest dalsza rehabilitacja w celu zmniejszenia ryzyka nawrotowej przepukliny. W okresie 2 lat od operacji u około 10% operowanych występuje nawrotowa przepuklina jądra miażdżystego. Co trzeba robić po zakończeniu leczenia bólu krzyża? Istotę choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa stanowią okresowe nasilanie i remisja objawów bólowych. Dlatego rehabilitację czynną (ćwiczenia aerobowe, wzmacniające mięśnie brzucha i przykręgosłupowe, ćwiczenia rozciągające itd.) należy kontynuować stale i systematycznie. Konieczne jest przestrzeganie podstawowych zasad dotyczących odpowiedniego obciążania kręgosłupa i unikania pozycji stwarzających ryzyko ponownego uszkodzenia krążka międzykręgowego. Po zakończonym leczeniu operacyjnym nie jest konieczne wykonywanie rutynowo badań kontrolnych, jeśli dolegliwości bólowe nie nawracają lub są ograniczone i nie sugerują nawrotowej przepukliny jądra miażdżystego. Co robić, aby uniknąć zachorowania? Nie istnieje jedna, stuprocentowo skuteczna metoda zapobiegania rozwojowi choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa i występowaniu bólów krzyża. Najprostsze metody, które w dużym stopniu mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia bólu krzyża, to: ograniczenie niekorzystnych obciążeń kręgosłupa unikanie wstrząsów i wibracji uprawianie ćwiczeń aerobowych, wzmacniających mięśnie brzucha i przykręgosłupowe nauka utrzymania prawidłowej postawy ciała.
Bóle nóg od kręgosłupa mogą mieć różne podłoże. Są objawem przeciążenia, rwy kulszowej, zmian zwyrodnieniowych, wad postawy. Choć ból nóg od kręgosłupa daje się dość łatwo wyciszyć z pomocą leków przeciwbólowych, nie warto na tym poprzestawać. Przy tego typu dolegliwościach konieczne jest poznanie ich źródła. Tylko trafna diagnoza daje szansę na całkowite pokonanie bólu i toczącej się w organizmie choroby. Co mogą oznaczać bóle nóg “od kręgosłupa”? Bóle nóg od kręgosłupa to określenie dość nieprecyzyjne. Ból może bowiem manifestować się na wiele sposobów w zależności od rodzaju i stopnia deformacji, do jakich doszło. Może pojawiać się nagle lub utrzymywać przez wiele miesięcy, może być ostry lub umiarkowany, dawać lekki dyskomfort lub w dużym stopniu utrudniać poruszanie się, może też występować samodzielnie lub wespół z innymi dolegliwościami. Charakter bólu to bardzo ważna informacja, która pomaga w ustaleniu jego przyczyny. Jest to pierwsza rzecz, o którą lekarz pyta pacjenta na pierwszej wizycie. Ból i drętwienie nóg “od kręgosłupa” – przeciążenie Przeciążeniowe bóle kręgosłupa to częsty problem. Na ból pleców i napięcie w okolicy odcinka szyjnego, piersiowego czy lędźwiowego skarży się wiele osób, głównie prowadzących siedzący tryb życia, pracujących przed monitorem, nie podejmujących aktywności fizycznej. Na podobne objawy skarżą się kobiety w ciąży, osoby otyłe, z nadwagą, także z wadami postawy, oraz pracownicy fizyczni, stale dźwigający ciężkie przedmioty. Objawy przeciążenia kręgosłupa zazwyczaj pojawiają się stopniowo. Najpierw odczuwa się napięcie i sztywność mięśni, następnie ból krzyża i ból i drętwienie nóg od kręgosłupa o charakterze promieniującym. Podobne dolegliwości mogą utrzymywać się krócej lub dłużej, a szczególnie doskwierają w pozycji siedzącej. Dość łatwo udaje się jednak je pokonać. Najlepiej złagodzić objawy bólowe na wczesnym etapie ich występowania, poprzez zmianę stylu życia i nawyków ruchowych. Bagatelizowanie przeciążeniowych bóli kręgosłupa może doprowadzić do poważnych zmian – zapalnych, zwyrodnieniowych, deformacji stawów międzykręgowych, neuropatii, dyskopatii, objawiających się w znacznie bardziej uciążliwy i chroniczny sposób. Silny, przewlekły ból nóg a chory kręgosłup – dyskopatia lędźwiowa Dyskopatia jest jedną z najpowszechniejszych przyczyn bólu kręgosłupa. To konsekwencja niedbania o siebie i prowadzenia tzw. niezdrowego stylu życia. Często diagnozuje się ją u osób młodych, około 30. roku życia. Poza brakiem ruchu i niewłaściwą postawą ciała, czynnikiem wywołującym dyskopatię są kontuzje i urazy, a także zmiany zwyrodnieniowe. Zresztą dyskopatia jest ich pierwszym etapem. Objawy dyskopatii lędźwiowej to silny ból odcinka lędźwiowego, promieniujący wzdłuż biodra i pośladka do ud, kolan i stóp, który utrzymuje się przez dłuższy czas. Właśnie przewlekłość jest tu cechą znaczącą. Dyskopatia to nie tylko ból krzyża i ból nóg od kręgosłupa lędźwiowego, ale również zaburzenia czucia w postaci mrowienia i drętwienia kończyn, osłabienie odruchów ścięgnistych, zwiększone napięcie mięśni, a niekiedy także niedowład, a więc zanik siły mięśniowej. Nagły, rwący ból w prawej nodze od kręgosłupa lędźwiowego – rwa kulszowa Atak rwy kulszowej najczęściej przynosi objawy jednostronne. Objawy symetryczne po obu stronach ciała zdarzają się, ale niezwykle rzadko. Dlatego, gdy boli kręgosłup i lewa noga (bądź prawa), można podejrzewać atak korzonków nerwowych, czyli właśnie rwę kulszową. Świadczy o niej przede wszystkim rwący ból nogi od kręgosłupa, który promieniuje od odcinka lędźwiowego do pośladka, tylnej części uda i łydki aż do stopy. Ból pojawia się nagle w wyniku ucisku korzeni nerwowych w obszarze krzyżowo-lędźwiowym. A ponieważ trzony kręgosłupa są mocno unerwione, ich ucisk przyczynia się do bardzo przykrych dolegliwości, nasilających się z każdym ruchem, a więc niemal paraliżujących. Jednym z charakterystycznych objawów, który nie pojawia się zawsze, jest wykrzywienie tułowia pod wpływem silnego skurczu mięśni grzbietowych. Inne dolegliwości rwy kulszowej poza ostrym bólem w prawej czy lewej nodze od odcinka lędźwiowego to, ból palców u nóg od kręgosłupa, drętwienie i pieczenie kończyn oraz wyraźne osłabienie siły mięśniowej. Chorzy często skarżą się na mrowiące, zimne stopy (rzadziej dłonie), które nie dają się ogrzać nawet po zastosowaniu ciepłych kompresów. Bardzo podobne objawy pojawiają się z powodu rwy udowej, z tą zasadniczą różnicą, że dolegliwości promieniują od odcinka lędźwiowego do przedniej strony uda, kolana i wewnętrznej stronę łydki. Bóle nóg od kręgosłupa lędźwiowego podczas chodzenia – stenoza lędźwiowa Stenoza lędźwiowa wywołuje ból nóg od kręgosłupa lędźwiowego, który narasta w pozycji stojącej, a słabnie w pozycji siedzącej. To dolegliwość znamienna dla osób starszych, zmagających się ze zwyrodnieniem. Stenoza lędźwiowa pojawia się w wyniku zwężenia światła kanału kręgowego i uciskania korzeni nerwowych. Przynosi objawy podobne do objawów rwy kulszowej. Silny ból nóg od kręgosłupa, promieniujący do jednej lub obu kończyn obejmuje plecy, pośladki i uda. Cechą różnicującą oba schorzenia jest okoliczność powstawania bólu – przy stenozie nie można mówić o ataku, a raczej przeciążeniu w wyniku chodzenia czy długotrwałego stania. Ból nóg od kręgosłupa lędźwiowego stopniowo narasta, uniemożliwiając pokonanie określonego dystansu. Wystarczy jednak krótki odpoczynek w pozycji siedzącej, aby móc iść dalej już bez bólu. Inne przyczyny wywołujące ból nóg od kręgosłupa Bóle nóg od kręgosłupa przeważnie wynikają z przeciążenia, zmian zapalnych lub zwyrodnieniowych, ale nie tylko. Takie dolegliwości mogą wskazywać na szereg różnych zaburzeń, pochodzących ze strony różnych układów. Ból nóg promieniujący od kręgosłupa może pojawić się z powodu miesiączki bądź schorzeń ginekologicznych, w tym endometriozy. Czasem występuje w przebiegu cukrzycy. Może towarzyszyć dysfunkcjom układu pokarmowego – przewlekłym zaparciom. Może pojawiać się wraz z zapaleniem pęcherza i dróg moczowych, z chorobami trzustki i wątroby. Może świadczyć też o nowotworach. Co robić, gdy doskwiera ból nóg od kręgosłupa? Ból nóg od kręgosłupa można skutecznie złagodzić, stosując niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (NLPZ). Przy takich dolegliwościach w pierwszej kolejności wskazane są środki do aplikacji miejscowej, ze względu na krótszą drogę podania leku. Na przykład plastry lecznicze z diklofenakiem, który oddziałuje bezpośrednio w miejscu bólu. Dzięki temu lek działa szybko i znacznie bezpieczniej niż tabletki przyjmowane doustnie. W zwalczaniu bólu nóg od kręgosłupa pomocne okazują się także ciepłe okłady, rozluźniające napięte mięśnie. W łagodzeniu dolegliwości bólowych warto postarać się o odciążenie kręgosłupa – poprzez przyjęcie korzystnej postawy, odpoczynek, ćwiczenia rozciągające. Chociaż objawy bólowe z reguły dają się dość łatwo wyciszyć, nie warto na tym poprzestawać. Bóle nóg od kręgosłupa mogą mieć bardzo różne przyczyny, świadczyć o niebezpiecznie postępujących zmianach chorobowych, którym lepiej przeciwdziałać jak najwcześniej, konsultując objawy z lekarzem i wykonując potrzebne badania obrazowe (RTG, USG, rezonans magnetyczny, tomografię komputerową). Leczenie bólu nóg od kręgosłupa przeważnie ma charakter zachowawczy. Najpopularniejszymi metodami jest unieruchomienie (gorsetem, ortezą), działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i rozluźniające. Przy silnym, utrzymującym się bólu możliwe jest zastosowanie blokady sterydowej. Farmakoterapia i pomoce ortopedyczne z reguły trzeba uzupełniać rehabilitacją (fizjo- i fizykoterapią). Dzięki właściwym ćwiczeniom i zabiegom można nie tylko wyeliminować ból, ale i jego przyczynę. Jeśli jednak mimo wszelkich starań się to nie udaje, a ponadto pojawiają się objawy neurologiczne, konieczne może okazać się przeprowadzenie operacji. Sposób leczenia zależy od konkretnych objawów i konkretnej diagnozy, decyduje o nim lekarz. Lek. Michał Dąbrowski
Jeśli nie znasz źródła bólu w dolnej części pleców, dobrze jest też zwrócić uwagę na staw krzyżowo-biodrowy (SI). Chociaż wiele osób nigdy o tym nie słyszało, szacuje się, że dysfunkcja stawu krzyżowo-biodrowego jest odpowiedzialna od 15% nawet do 30% przypadków bólu w dolnej części jest staw krzyżowo-biodrowy (SI)?Staw krzyżowo-biodrowy jest miejscem, gdzie miednica łączy się z kręgosłupa. Dzięki temu mamy dwa stawy krzyżowo-biodrowe. Stawy SI są wytrzymałe i wytrzymują ogromne ciśnienie. Wspomagają one ciężar górnego ciała, działając jako amortyzatory podczas przenoszenia ciężaru między tułowiem a miednicą i nogami. Stawy te wspomagają również zakres ruchu, gdy zginasz się na biodrach lub gdy skręcasz się. Za każdym razem, gdy wstajemy z siedzenia lub chodzimy, kładziemy nacisk na stawy SI. Codzienne czynności z czasem przeciążamy te stawy prowadząc do bólu i dysfunkcji całego objawy bólowe stawów ze stawami SI można scharakteryzować przez te objawy:przewlekłe, bolesne bóle po jednej stronie dolnej części pleców, boczna część okolicy kości ból pleców, który pogłębia się przy pewnych ruchach, takich jak wsiadanie i wysiadanie z samochodu, schylanie się i poranne wstawanie z który promieniuje w dół od pośladka do kolana po tylnej części uda, mylony z rwą który sprawia wrażenie, że pochodzi z bioder. Ból spowodowany dysfunkcją stawów SI może pojawić się po obu stronach ciała, nawet jeśli bardziej powszechne jest odczuwanie bólu tylko po jednej stronie. Kolejny fakt, o którym należy pamiętać: Dysfunkcja stawów krzyżowo-biodrowych częściej występuje u kobiet w młodym i średnim wieku. Kobiety, które są w ciąży lub niedawno urodziły mogą być bardziej podatne na ból stawów które na pewno nie mają źródła w stawach krzyżowo-biodrowych:ból, który promieniuje od kolana w dół lub drętwienie w dolnej części objawy te występują, staw SI nie jest prawdopodobnym źródłem sprawdzić dysfunkcję stawów SI?Zaleca się wizytę u fizjoterapeuty, w celu diagnostyki funkcjonalnej, które obejmują:diagnostyka poprzez kompresje kości biodrowej na kość krzyżową w celu prowokacji bólu pochodzącego ze bolesności stawu podczas zakresu ruchu poprzez kość w leżeniu na plecach z jedną nogą wyprostowaną i drugą zgiętą, gdzie kostka spoczywa na udzie prostej nogi. Ciśnienie jest przykładane poprzez delikatne naciskanie zgiętego kolana w dół i na zewnątrz. Jeśli te testy odtwarzają ból, może to oznaczać dysfunkcję stawów krzyżowo-biodrowych. W stanach ostrych lekarz może diagnostycznie podać do stawu SI miejscową iniekcję znieczulającą. Jeśli zastrzyk łagodzi ból, problemem może być staw SI. Dysfunkcję stawów krzyżowo-biodrowych trudno jest określić za pomocą diagnostyki obrazowej, takiej jak badanie rentgenowskie lub rezonans magnetyczny. Dlatego tak trudna jest ich diagnostyka, a pacjenci często błędnie i nieskutecznie leczą się na inne przypadłości, np. na dyskopatię. Jednak dobrze przeprowadzone funkcjonalne testy fizjoterapeutyczne mogą to skutecznie określić.
Ból kręgosłupa lędźwiowego to ból zlokalizowany w okolicy talii i promieniujący w dół, ku kości krzyżowej. Bóle pleców w ciąży są dość częstą przypadłością ciążową. Dotyczą około 50-80% kobiet w ciąży. Pojawiają się zazwyczaj między piątym a siódmym miesiącem ciąży, choć u niektórych kobiet mogą występować już w pierwszym trymestrze. Bóle kręgosłupa są efektem znacznego przyrostu wagi, co stanowi obciążenie dla kręgów i miednicy. Bóle kręgosłupa lędźwiowego zdarzają się jednak zdecydowanie rzadziej niż bóle krzyża w ciąży. Zobacz film: "Trener mówi o tym, jak dbać o bolący kręgosłup" 1. Bóle pleców w ciąży Bóle pleców w ciąży wynikają przede wszystkim z przyrostu masy ciała kobiety, co obciąża kręgosłup. Dodatkowo, zaburzona jest dotychczasowa równowaga narządu ruchu, ponieważ środek ciężkości ciała przenosi się ku przodowi. Zachodzące zmiany hormonalne w ciąży, a zwłaszcza działanie dwóch hormonów – relaksyny i estrogenu – powoduje rozluźnianie się połączeń stawowych. Powyższe procesy przyczyniają się do bólów kręgosłupa. Ból i dyskomfort w części lędźwiowej umiejscawiają się w okolicy talii. Ból lędźwiowy może promieniować do kończyn dolnych oraz przebiegać wzdłuż całego kręgosłupa aż do odcinka szyjnego. Ten rodzaj bólu kręgosłupa nasila się podczas długiego siedzenia lub stania albo po podnoszeniu lub dźwiganiu ciężkich rzeczy, np. zakupów. Najsilniej dokucza w godzinach wieczornych. 2. Czynniki ryzyka bólów kręgosłupa Kłopoty z kręgosłupem przed zajściem w ciążę. Przebyte wcześniej operacje kręgosłupa. Bóle pleców w poprzedniej ciąży. Otyłość lub szybkie przybieranie na wadze w ciąży. Ciąża mnoga. Słaba kondycja fizyczna. Jeśli odczuwasz bóle kręgosłupa w okolicy lędźwiowej, unikaj: gwałtownych ruchów po przebudzeniu i szybkiego wstawania z łóżka, pochylania się do przodu podczas wchodzenia po schodach, długiego siedzenia i stania, nagłych zmian długo utrzymywanej pozycji ciała, podnoszenia i dźwigania ciężkich przedmiotów, szybkiego marszu i biegania. 3. Sposoby na bóle lędźwiowe w ciąży Nie rezygnuj z ruchu w ciąży – przede wszystkim wzmacniaj mięśnie brzucha. Możesz uprawiać pływanie, aqua aerobic albo jogging. Utrzymuj właściwą pozycję ciała – prostuj się i ściągnij łopatki, by nie dopuścić do opadania miednicy. Stosuj dobrą technikę podnoszenia – nie zginaj kręgosłupa i głowy, lecz wszystko podnoś poprzez zgięcie i wyprost nóg w kolanach. Rób ćwiczenie tzw. kocich grzbietów, by wzmocnić i rozciągnąć mięśnie kręgosłupa. Noś wygodne obuwie na niezbyt wysokim słupku, które zapewni amortyzację w czasie chodzenia. W czasie długotrwałego siedzenia używaj pod stopy podnóżka albo od czasu do czasu unoś kolana. Pod dolnym odcinkiem kręgosłupa podczas siedzenia umieszczaj małą poduszkę lub tzw. wałek lędźwiowy. Śpij na dość twardym materacu, w pozycji na boku, ze zgiętymi kolanami. Między kolana możesz podkładać sobie dla wygody poduszkę. W zaawansowanej ciąży noś pas ciążowy, który zapewnia stabilizację ciała, utrzymywanie właściwej pozycji i redukuje obciążenia kręgosłupa. Korzystaj z masażu całego ciała – znakomitej formy relaksu i terapii przemęczonych mięśni. Dla kręgosłupa w czasie ciąży wszelkie dodatkowe obciążenia, poza rosnącym brzuszkiem, są przyczyną męczących bólów. Staraj się zatem unikać długiego siedzenia przed komputerem, stania i przemęczania się. Dyskomfort i złe samopoczucie przyszłej mamy mają w końcu duży wpływ na rozwój płodu. W ciąży zadbaj o siebie i pozwól sobie na relaks i należny ci odpoczynek. polecamy Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Szymon Kujawiak Specjalista w dziedzinie ortopedii i traumatologii ruchu. bóle pleców w ciąży
ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg forum